Via het internet wordt enorm veel informatie over ons vastgelegd, bijvoorbeeld: waar we zijn. wat we leuk vinden en wat we kopen. Vaak gebeurt dit zonder dat we er erg in hebben. En dat is niet zonder risico’s.

Zeggen dat je niets geeft om privacy, omdat je niets te verbergen hebt, is niet anders dan zeggen dat je niets om de vrijheid van meningsuiting geeft, omdat je niets te zeggen hebt.

Edward Snowden

Uit een recent onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) blijkt dat 94 procent van de Nederlanders zich zorgen maakt over zijn of haar privacy.

Gelukkig kun je zelf genoeg dingen doen om je eigen privacy en veiligheid online te beschermen.

Hieronder lees je ze alle 101.

Algemeen

1. Zoek jezelf eens via Google. Dan zie je snel wat er over jou online bekend is
2. Ga voor jezelf na waarom privacy voor jou belangrijk is.
3. Neem actie om bepaalde online informatie af te schermen, zoals online profielen.
4. Verwijder informatie die je eigenlijk liever verborgen houdt of jou (professioneel gezien) kan schaden, zoals berichten op forums, websites en sociale media.
5. Leer je kinderen om veilig het internet te gebruiken.
6. Check of je kinderen veilig omgaan met hun persoonsgegevens en praat over positieve en negatieve ervaringen op het internet.
7. Stel ouderlijk toezicht in voor kinderen jonger dan 12 jaar oud, bijvoorbeeld FamilyTime, Kids place of Kid’s Shell.
8. Ken je rechten en plichten rondom privacy (dit staan beschreven in de AVG).
9. Dien een klacht in bij de Autoriteit Persoonsgegevens als je vermoed dat jouw persoonsgegevens zijn verwerkt op een manier die in strijd is met de privacywetgeving.
10. Maak gebruik van beperkte gastaccounts als je jouw laptop of telefoon tijdelijk laat gebruiken door iemand anders.
11. Check via haveibeenpwned.com of je gegevens zijn blootgelegd in een datalek.
12. Log het liefst alleen in op apparaten die van jou zijn.
13. Betaal wanneer mogelijk anoniem, bijvoorbeeld via Bitcoin.

Bonus Tip
Gebruik Incogni, een uitstekende tool voor privacybescherming en het verwijderen van je persoonlijke gegevens uit databanken in de VS, Canada en de EU.

Netwerken en antivirus

14. Beveilig je eigen wifi-netwerk met een sterk wachtwoord en deel deze alleen met personen die je volledig vertrouwt.
15. Beveilig je router met een sterk wachtwoord (deze is standaard meestal te zwak).
16. Zorg dat het wachtwoord van je wifi is beschermd met WPA2-AES encryptie.
17. Schakel UPnP (Universal Plug and Play) voor je router uit, zodat deze niet vanuit buiten je eigen netwerk toegankelijk is.
18. Vermijd het gebruik van openbare wifi-verbindingen (hotspots) of gebruik dan altijd een VPN
19. Als je toch een openbare wifi-verbinding moet gebruiken, vermijd dan het gebruik van bankapps of apps waarop je moet inloggen.
20. Schakel bestands- en mediadelen uit als je dat niet nodig hebt.
21. Stel toegang op afstand in voor je Android- en iOS-apparaten, bijvoorbeeld ‘Samsung Findmymobile‘ of ‘find my iPhone‘. Hiermee kun je jouw gegevens wissen, bijvoorbeeld als je telefoon is gestolen.
22. Gebruik Linux in plaats van Windows of Mac (de meeste virussen worden gemaakt voor Windows en Macintosh).
23. Verdiep je in de risico’s van virussen, ransomware, keyloggers en andere malware.
24. Op Windows en Android wordt het gebruik van antivirussoftware aangeraden.
25. Enkele goede betaalde en gratis antivirusprogramma’s, zijn: Norton (betaald), ESET, Bitdefender (betaald) en Avast (gratis).
26. Doe iedere maand een handmatige scan van je volledige systeem.
27. Update je antivirussoftware regelmatig of stel automatisch updaten in.
28. De standaard Windows Firewall is meestal goed genoeg.

Hardware en opslagmedia

29. Breng in kaart welke (Internet of Things, IoT) apparaten in je huis met het internet zijn verbonden.
30. Schakel automatisch updaten in voor alle apparaten die met het internet verbonden zijn.
31. Update (desnoods handmatig) slimme apparaten in huis, zoals slimme stofzuigers, IP-camera’s, babyfoons, koelkasten of zonnepanelen.
32. Vergrendel je smartphone, laptop of Mac als je deze (tijdelijk) niet gebruikt.
33. Stel automatisch vergrendelen in voor apparaten die je een tijdje niet hebt gebruikt.
34. Maak regelmatig backups van belangrijke gegevens (in de cloud of op een externe harde schijf).
35. Enkele betrouwbare tools voor cloudopslag zijn: Dropbox, OneDrive, Google Drive of iCloud.
36. Sla gevoelige informatie het liefst op via een USB-stick of externe schijf die beschermd is met een wachtwoord.
37. Zorg dat je opslagmedia zijn beschermd middels encryptie.
38. Gebruik speciale software, zoals DBAN, om gegevens op vaste schijven permanent te verwijderen, bijvoorbeeld bij de koop of verkoop van een PC of laptop.
39. Beveilig je telefoon en simkaart met een pincode.
40. Plak de camera van je webcam af als je deze niet gebruikt.

Apps en software

41. Download geen apps buiten de Google Play Store of Apple App Store.
42. Controleer bij apps die je wilt downloaden eerst hoe vaak deze is gedownload en wat de beoordelingen zijn.
43. Zorg dat het besturingssysteem van je smartphone, tablet, laptop, smart TV of PC up-to-date is.
44. Update apps en andere geïnstalleerde software, omdat ze anders kwetsbaar zijn voor hacks.
45. Wees kritisch op de machtigingen die je apps geeft, want sommige apps vragen toegang tot jouw camera, microfoon of locatie. Geeft alleen toegang als het echt nodig is en je de app volledig vertrouwt.
46. Schakel locatie services uit als je niet wilt dat een bepaalde applicatie kan volgen waar jij bent.
47. Controleer de privacy-instellingen van apps die je hebt geïnstalleerd (en die je regelmatig gebruikt)
48. Schakel gepersonaliseerde advertenties uit (dit voorkomt dat bedrijven je gegevens gebruiken om gericht te adverteren).
49. Gebruik een VPN om je IP-adres te wijzigen en anoniem te internetten.
50. Verwijder apps en andere software die je niet meer nodig hebt.
51. Gebruik eventueel een tool om ongebruikte software op te sporen en te verwijderen, zoals ccleaner.
52. Wees kritisch op het gebruik van browserextensies en gebruik deze alleen van erkende en vertrouwde uitgevers.
53. Bloatware brengt je privacy soms in gevaar, dus verwijder deze liever.
54. Computer traag? Dit kan duiden op malware. Doe een scan of installeer desnoods Windows opnieuw op je apparaat.

Browser

55. Voor optimale privacy gebruik je de incognitomodus (of privemodus) in je browser; cookies worden dan direct verwijderd.
56. Controleer in de URL-balk van de browser op welke website je bent en of deze legitiem is.
57. Controleer je privacy-instellingen van je Google- en Apple account en pas deze waar nodig aan.
58. Zorg dat de website die je bezoekt gebruik maakt van een veilige https-verbinding (SSL-certificaat).
59. Gebruik een veilige browser, bijvoorbeeld Edge, Firefox, Safari of Chrome.
60. Verwijder persoonlijke informatie in de Google-zoekresultaten (meer info).
61. Voor optimale privacy kun je een speciale zoekmachine gebruiken, zoals DuckDuckGo.
62. Wis je cookies regelmatig (check hier hoe je dat doet).
63. Download alleen bestanden van partijen/websites die je volledig vertrouwt.
64. Zorg ervoor dat je jouw browser automatisch update of regelmatig handmatig update.
65. Gebruik een TOR-browser en VPN samen voor optimale privacy tijdens het surfen.
66. Lees al onze andere tips over anoniem surfen.

Sociale media

67. Controleer de privacy-instellingen van je sociale media accounts en pas deze aan zodat je privacy beter is beschermd (sta bijvoorbeeld alleen toe dat je vrienden jouw informatie kunnen inzien).
68. Check regelmatig of je privacy-instellingen nog steeds goed staan.
69. Controleer je digitale voetafdruk en wees bewust met wat je deelt op sociale media.
70. Denk na wat je deelt en vraag jezelf altijd af of het slim is om bepaalde informatie te delen met anderen. Het is veel lastiger om iets van het internet te verwijderen dan om het erop te zetten.
71. Bedenk goed met wie je iets deelt, bijvoorbeeld: alleen met vrienden of met iedereen.
72. Verplaats je in een ander als je zijn/haar foto wilt delen.
73. Wees kritisch op je online reputatie, omdat dit van invloed kan zijn op je kansen bij het vinden van een baan.
74. Er zijn een hoop trollen actief op sociale media, zoals Twitter en Facebook (hier lees je er alles over).
75. Vertrouw lang niet alles wat je leest via chats van sociale media, bijvoorbeeld een goede vriend die je benadert voor geld.
76. Let er goed op wie je toevoegt als vriend of contactpersoon.
77. Log-uit bij social media accounts die je niet meer gebruikt.

Oplichting en fraude

78. Geloof niet in websites of berichtjes van mensen die je gratis geld, Bitcoin of andere diensten aanbieden.
79. Geloof niet in sprookjes of hoaxes die worden gepresenteerd op sociale media, forums of websites: als iets te goed lijkt om waar te zijn, is het dat waarschijnlijk ook.
80. Ga niet in op telefoontjes of berichtjes van medewerkers die zogenaamd problemen met je internet kunnen oplossingen.
81. Let op: bedrijven en overheden zullen je nooit vragen om ergens opnieuw in te loggen of om inloggevens te delen, zoals gebruikersnamen of wachtwoorden.
82. Maak veilige (online) kopieën van je identiteitsbewijs (check het stappenplan).

E-mail

83. Hang met je muiscursor over een weblink om te checken of deze wel verwijst naar de juiste bestemming.
84. Controleer het mailadres en de inhoud van inkomende mails, voordat je antwoord, actie onderneemt of bijlagen opent.
85. Vertrouw je de afzender niet of het onderwerp van de e-mail? Verwijder deze dan.
86. Open nooit zomaar links of bijlagen, maar alleen als je er volledig zeker van bent dat je de inhoud kunt vertrouwen.
87. Wees extra op je hoede als de afzender je vraagt om gevoelige informatie te delen, op een link te klikken of je een gevoel van urgentie geeft om iets te doen. Het gaat mogelijk om een scam.
88. Meld je af bij adverteerders die jou ongewenst mails versturen.
89. Gebruik een wegwerp e-mailaccount voor accounts die minder belangrijk zijn, bijvoorbeeld voor forums en shopping websites.
90. Bescherm jezelf tegen spoofing (hier lees je wat spoofing is).
91. Spamfilters werken, maar niet voor de volledige 100 procent, dus wees ook kritisch op mails die in je inbox belandden.
92. Controleer en zorg dat je e-mailprovider gebruikt maakt van DKIM en DMARC om phishing tegen te gaan.

Wachtwoorden

93. Gebruik sterke wachtwoorden met minimaal 12 letters, cijfers en tekens.
94. Gebruik verschillende wachtwoorden voor ieder account.
95. Gebruik een wachtwoordmanager om wachtwoorden op te slaan en te beheren. Enkele goede zijn KeePass, NordPass en 1Password.
96. Gebruik een wachtwoordgenerator (bijvoorbeeld die van Google) om unieke wachtwoorden te maken.
97. Deel geen wachtwoorden of gebruikersnamen met anderen.
98. Schrijf je wachtwoorden niet op papier.
99. Verander wachtwoorden van belangrijke accounts om het half jaar.
100. Pas een tweestapsverificatie toe op je accounts.
101. Zijn jouw gegevens blootgelegd, bijvoorbeeld via een datalek? Wijzig dan je wachtwoord.